Δήλωση Ειρήνης Χαραλαμπίδου, βουλεύτριας ΑΚΕΛ Αριστερά-Νέες Δυνάμεις και Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, μετά την συνεδρία της Επιτροπής

 

Είχαμε σήμερα στην επιτροπή, μια παραγωγική ανταλλαγή απόψεων με τον Υπουργό Δικαιοσύνης, ως προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Κεντρικές Φυλακές. Το οργανωμένο έγκλημα, η εισαγωγή κινητών τηλεφώνων εντός των φυλακών και ο σχεδιασμός και η καθοδήγηση για εγκληματικές ενέργειες μέσα από τις φυλακές - όπως καταγράφεται και σε δικαστικές αποφάσεις - είναι ζητήματα που απασχολούν σχεδόν καθημερινά την επικαιρότητα

Εστιάσαμε κυρίως στην πτυχή της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κρατουμένων. Έναυσμα για τη σημερινή συζήτηση, παρά τις πολλές συνεδριάσεις που έγιναν στο πρόσφατο παρελθόν σε σχέση με την κατάσταση στις φυλακές και την επίσκεψη που πραγματοποίησε η επιτροπή μας πριν μερικούς μήνες, για να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι την κατάσταση που επικρατεί, αποτέλεσε η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κατά των Βασανιστηρίων που κυκλοφόρησε τον περασμένο Μάη.

Η έκθεση εντοπίζει ουσιώδη ζητήματα, όπως η έλλειψη επαρκούς προσωπικού πρώτης γραμμής, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ιεραρχία μεταξύ των κρατουμένων και φατρίες. Επίσης, στην πτέρυγα ανηλίκων δεν υπηρετούν δεσμοφύλακες εξειδικευμένοι ως προς την διαχείριση των ανήλικων, αλλά τοποθετούνται δεσμοφύλακες που θεωρείται ότι έχουν καλύτερη προσέγγιση προς τα παιδιά.

Στην έκθεση γίνεται επίσης αναφορά για εξευτελιστική και απάνθρωπη μεταχείριση των κρατουμένων λόγω του υπερπληθυσμού που παρατηρείται. Στο θέμα αυτό έχουμε μια διαφορετική προσέγγιση με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, αφού θεωρούμε ότι η μετατροπή κτιρίων και η ανέγερση νέων πτέρυγων δεν είναι από μόνα τους ικανά να απαμβλύνουν το πρόβλημα. Πέραν των βελτιωτικών έργων, χρειάζεται επίσης να επιβάλλονται εναλλακτικές ποινές .

Έχουμε επισημάνει την μη λειτουργία για αρκετό καιρό του Συμβουλίου των Φυλακών, γεγονός που αναδείχτηκε και με καταδικαστικές αποφάσεις του ΕΔΑΔ. Είναι πολύ σημαντική για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η σωστή λειτουργία του Συμβουλίου και η εξέταση παραπόνων μέσω μιας θεσμοθετημένης διαδικασίας και της δυνατότητας επιβολής λήψης μέτρων. Τον περασμένο Ιούνιο διορίστηκε το Συμβούλιο των Φυλακών και είναι απαραίτητο να τροποποιηθεί το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την λειτουργία του, ώστε να του παρέχεται η εξουσία να μπορεί να επιβάλλει μέτρα εκεί όπου τεκμηριώνονται τα παράπονα των κρατουμένων.

Υπάρχουν ουσιώδη ζητήματα σε σχέση με τις συνθήκες υγιεινής, όπου η κατάσταση είναι απελπιστική σε κάποιες περιπτώσεις και θίγεται η αξιοπρέπεια των κρατουμένων.

Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ασφάλεια των κρατουμένων και στην προστασία τους από τις επιθέσεις συγκρατουμένων τους.

 

Χώροι Κράτησης Ανηλίκων

Το τελευταίο και ιδιαιτέρως σημαντικό  που θα ήθελα να θίξω, είναι ο χώρος κράτησης ανήλικων παραβατών. Έχω σοβαρές επιφυλάξεις στον να διαχειρίζεται τον χώρο ιδιωτική εταιρεία. Οι ιδιώτες έχουν πάντα ως στόχο την αποκόμιση κέρδους και δεν είμαι σίγουρη ότι, η ανάθεση της διαχείρισης του χώρου κράτησής ανήλικων σε ιδιώτη από την Δημοκρατία, θα επιφέρει πράγματι τα αποτελέσματα που επιθυμούμε ως πολιτεία. Στον χώρο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθούν κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης και ψυχολογικής στήριξης για ομαλή ένταξη τους στην κοινωνία, ανεξαρτήτου δαπάνης. Αυτή η πολιτική που εφαρμόζεται στο εξωτερικό με την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα στις φυλακές και στους διάφορους χώρους κράτησης είχε σοβαρές επιπλοκές σε κάποιες περιπτώσεις. Μπορεί λοιπόν, η ανάθεση της διαχείρισης του χώρου κράτησης ανήλικων σε ιδιώτες  να είναι μια πολιτική απόφαση της προηγουμένης κυβέρνησης, όπως είπε ο Υπουργός, αλλά η υλοποίηση της θα γίνει, όπως φαίνεται, από την σημερινή κυβέρνηση και θεωρώ ότι κάποια στιγμή θα πρέπει το θέμα στη βουλή, καθώς υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις. Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη ουδεμία υποχρέωση έχει να υλοποιεί προτάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης.

 

09.09.2024