Kıbrıs'ı ikiye bölen Yeşil Hat üzerinde bulunan Ledra Palas'ta düzenlenen özel bir etkinlikle, Yeşil Hat Tüzüğü'nün 20. yıl dönümü kutlandı. Törene, Kıbrıs'taki Avrupa Komisyonu Temsilcisi Myrto Zambarta, Kıbrıs Ticaret ve Sanayi Odası ve Kıbrıs Türk Ticaret Odası temsilcileri katılarak konuşmalar yaptılar.

Etkinlik kapsamında, Avrupa Komisyonu, ticaret ve sanayi sektörü temsilcileri ve her iki toplumdan aktivistlerin katıldığı panel tartışmaları da gerçekleştirildi. Katılımcılar, tüzüğün uygulanması sürecindeki deneyimlerini paylaşarak, sağladığı faydaları vurguladılar ve geleceğe yönelik olası zorluklara değindiler.

 

Zambarta: Tüzük, AB'nin Kıbrıs halkına olan sarsılmaz bağlılığının göstergesi

-------------------

 

Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilcisi Myrto Zambarta, konuşmasında Yeşil Hat Tüzüğü'nün son yirmi yılda sadece bir yasa olmaktan öteye geçtiğini, AB'nin Kıbrıs halkına, barış içinde bir arada yaşama ve uzlaşmaya olan sarsılmaz bağlılığının bir göstergesi hâline geldiğini belirtti.

Zambarta, "Her yasal düzenlemede olduğu gibi, bu tüzüğün de uygulama sürecinde zorluklar yaşandı. Ancak, bu zorluklara rağmen tüzüğün uygulanması, uzlaşmaya yönelik günlük bir taahhüdün ifadesi oldu. Zamanla, hem insanlar arası etkileşimde hem de iki toplum arasındaki ticarette bir güven ortamı oluşturulmasına katkıda bulundu ve kurallara, kaliteye ve standartlara odaklanan ortak bir dil geliştirdi" dedi.

Zambarta, yirmi yıllık süreçte, insan, hayvan ve bitki sağlığının korunmasına ilişkin AB genelindeki standartlardan ödün vermeden, Yeşil Hat boyunca belirli malların serbest ticaretini sağlayan ortak ürün kalitesi ve sağlık standartlarına ulaşıldığını vurguladı. Ancak, bunun sadece bir başlangıç olduğunu belirten Zambarta, Yeşil Hat Tüzüğü'nün tam olarak uygulanması için hâlâ gidilecek uzun bir yol olduğunu ve Tüzüğün tek başına Kıbrıs sorununu çözmek için yeterli olmayacağını da sözlerine ekledi.

"AB hem Yapısal Fonlarla hem de Kıbrıs Türk toplumuna özel destekle, adadaki tüm topluluklarda refahı artırmak için çeşitli projeleri desteklemektedir. Avrupa Komisyonu olarak, Kıbrıs'ın tüm halkının yararına barış ve birliğe doğru yolculuğunda destek olmaya devam edeceğiz."

 

Mavrommatis: Tüzük zor zamanlarda iki topluma da yardımcı oldu

-----------------

 

Kıbrıs Ticaret ve Sanayi Odası eski Başkanı Manthos Mavrommatis, tüzüğün iki toplumun ticarî ilişkilerini geliştirmesine olanak sağladığını ve bunun sayesinde etkileşimin ve ekonomik faaliyetten elde edilen ortak faydanın ortaya çıktığını söyledi.

Tüzüğün uygulama sürecinde çeşitli zorluklarla karşılaşıldığını ancak büyük sorunlar yaşandığı zamanlarda her iki topluma da yardımcı olduğunu unutmamak gerektiğini de sözlerine ekledi.

Mavrommatis, 2011 yılında Mari'deki elektrik santralinin yıkılmasıyla, Kıbrıs Rum toplumunun geçici olarak Kıbrıs Türk toplumundan elektrik satın alabildiğini ve ekonomik çöküşün önlendiğini hatırlattı. Ayrıca, 2013 yılında işgal altındaki Trikomo Körfezi'nde meydana gelen petrol sızıntısında, Kıbrıs Türklerinin felâketle başa çıkmak için Kıbrıs Rumlarından temizlik malzemesi satın alabildiğini söyledi.

Her iki eylemin de Yeşil Hat Tüzüğü sayesinde mümkün olduğunu belirten Mavrommatis, Kıbrıs Ticaret ve Sanayi Odası'nın önceliğinin, Kıbrıs Rumlarının Kıbrıs Türk toplumuna yaptığı satışları artırmak ve tüzüğün her iki toplumun ekonomik yararına çalıştığını pratikte kanıtlamak olduğunu ifade etti. Ayrıca, satışlardan alınan ve geri alınamayan KDV sorunuyla başa çıkmanın bir yolunu bulmak için hükûmetle görüşmeler hâlinde olduklarını söyledi.

Mavrommatis, yakında tüzüğe ihtiyaç duyulmayacağını ve Kıbrıs sorununun çözüleceğini umduğunu, bunun da iki toplum arasındaki ticaretin normalleşmesine ve aralarındaki ekonomik faaliyetin artmasına yol açacağını söyledi.

 

Kıbrıs Türkleri: Hellim ticareti için çaba sarf ediyoruz

 

Kıbrıs Türk Ticaret Odası adına konuşan Turgay Deniz, 2004 yılından bu yana "Kuzeyden Güneye 140 milyon avronun üzerinde ticaret gerçekleştiğini, ticaretin başlangıçta mütevazı bir şekilde başladığını ve yıllık ortalama 5 milyon avro civarında olduğunu, son yıllarda önemli bir büyüme görüldüğünü, rakamların 2022'de 14 milyon avroya ve 2023'te cesaret verici bir şekilde 15,5 milyon avroya ulaştığını" ifade etti.

Komisyon ve Kıbrıs Türk paydaşlarının, Hellim/Halloumi PDO'sunun AB pazarına ticaretini mümkün kılmak için önemli çabalar sarf ettiğini de sözlerine ekledi. Deniz'e göre, daha geniş pazar erişimini sağlamak için kuralların AB standartlarını karşılayan tüm malları kapsayacak şekilde genişletilmesini savunuyorlar.

“Ufkumuzu malların ötesine genişletmeli ve Yeşil Hat ticaretinde zaten öngörülen hizmet ticaretini de geliştirmeliyiz. Bu, ekonomik etkileşimlerimizi çeşitlendirecek ve sunduklarımızı geliştirecektir" diyen Deniz ayrıca, "Oda, yeni geçiş noktalarının açılmasını güçlü bir şekilde desteklemektedir ve bunları topluluklar arasında ticareti artırmak ve daha derin ekonomik entegrasyonu teşvik etmek için önemli yollar olarak görmektedir” dedi.

Yeşil Hat ticaretini ticari bir girişim olarak nitelendiren Deniz, bunun aynı zamanda adada uzlaşma köprüsü görevi gördüğünü ve sadece ekonomik kalkınmamıza katkıda bulunmayı değil, aynı zamanda kalıcı uzlaşma için temelleri atmayı da amaçladığını sözlerine ekledi.

Etkinlik kapsamında her iki toplumdan takımların katılımıyla bir sokak basketbolu turnuvası da düzenlendi.

KHA/NST/MHY/2024

Kıbrıs Haber Ajansı