Cumhuriyetçi ve Demokrat partilerden dört Yunan kökenli Amerikalı milletvekili, Kıbrıs'a uygulanan silah ambargosunun tamamen kaldırılması ve yıllık yenileme şartının ortadan kaldırılması için "Kıbrıs Ambargosu Sonlandırma Yasası" adlı iki partili bir yasa tasarısı sundu. Söz konusu milletvekilleri Chris Pappas, Dina Titus, Nicole Malliotakis ve Gus Bilirakis.
Yasa tasarısı, Kıbrıs'a uygulanan silah ambargosunun yenileme süresini bir yıldan beş yıla çıkararak, aslında Kıbrıs'a yönelik savunma kısıtlamalarını büyük ölçüde kaldırmayı hedefliyor. Temsilciler, bu adımın ABD'nin çıkarlarına hizmet edeceğini, ABD-Kıbrıs ilişkilerini güçlendireceğini, ikili iş birliğini artıracağını ve Doğu Akdeniz'deki ABD güvenlik çıkarlarını destekleyeceğini belirtiyor.
Mevzuat, Türkiye'nin Kuzey Kıbrıs'ı yasa dışı olarak işgal etmesinin ve işgalinin 50. yıl dönümü vesilesiyle getirildi. Temsilcilere göre, Kıbrıs Ambargosu Sonlandırma Yasası, ABD-Kıbrıs ilişkilerini pekiştirecek, uzun vadeli planlamayı ve iş birliğini destekleyecek ve bölgesel müttefiklerle birlikte çalışabilirliği sağlayacak.
Yasa tasarısının maddeleri arasında silah ambargosundan muafiyet süresinin bir yıldan beş yıla çıkarılması, ABD Başkanı’nın, muafiyetin yürürlüğe girmesinden sonra her beş yılda bir silah ambargosunu gözden geçirmesi, Kıbrıs'ın kara para aklama ile mücadele düzenlemelerini uygulamadığı veya malî denetim reformlarını gerçekleştirmediği konusunda Kongre onayı olmadan muafiyeti sonlandırmasının yasaklanması ve Rus askerî gemilerinin limanlara yakıt ikmali ve hizmet için yanaşmaması gibi maddeler yer alıyor.
Tasarı hakkında "Kıbrıs, Doğu Akdeniz'de istikrarlı, demokratik bir müttefiktir. ABD politikasının, Kıbrıs'ın bölgedeki kolektif güvenlik mimarimizde önemli bir ortak olarak rolünü daha iyi yansıtması zamanı gelmiştir" değerlendirmesinde bulunan Pappas. "Bu değişiklik, ABD-Kıbrıs ikili ilişkilerini daha da güçlendirecek, güvenlik ve savunma konularında karşılıklı iş birliği taahhüdümüzü destekleyecek ve uzun vadeli planlama ve tedarik yeteneklerini geliştirecektir" diye ekledi.
Milletvekili Gus Bilirakis ise "Kıbrıs, Amerika Birleşik Devletleri için değerli ve güvenilir bir ortak olduğunu kanıtladı. Kıbrıs'a planlama güvenliği sağlamak, iş birliğinin gelişmeye devam etmesini sağlayacak ve hem uluslar hem de müttefiklerimiz için karşılıklı olarak faydalı olduğu kanıtlanacaktır" açıklamasında bulundu.
Milletvekili Dina Titus, "Kıbrıs, Akdeniz'de kilit bir ortak ve ABD, iki ülkemiz arasındaki diplomatik ilişkileri geliştirme çabalarına devam etmeli" diyerek "Kıbrıs'a yardım için gerekli ambargo incelemelerinin sayısının azaltılması, bu önemli müttefikin stratejik olarak geleceği planlamasına ve aynı zamanda ABD'nin yurt dışındaki güvenlik çıkarlarını desteklemesine izin verecek" diye ekledi.
Nicole Malliotakis, "Uzun zamandır Birleşik Devletler, Kıbrıs'a savunma malzemeleri ve hizmetleri satışında modası geçmiş ve verimsiz bir ambargo sürdürdü" mesajını vererek yasa tasarısının, "Kıbrıs'ı Doğu Akdeniz'de kilit bir stratejik ortak olarak kabul ederek ve ABD savunma malzemelerinin bölgedeki ortak güvenlik çıkarlarını desteklemesi için sorumlu bir şekilde ihracatına izin vererek bunu düzeltmeyi amaçladığını" ekledi.
Yunan-Amerikan Enstitüsü Başkanı, Pappas'ı “Kıbrıs Ambargosu Sonlandırma Yasası” için "bu kritik ve anlamlı mevzuatı başlattığı için tebrik etti". İlgili açıklamada, "Kıbrıs, on yıllardır haksız yere silah yasağına tabi tutuluyor; bu, Yunan-Amerikan Enstitüsü'nün uzun süredir düzeltmeye çalıştığı bir adaletsizlik. İlerleme kaydedildi" denildi.
Amerikan Yahudi Komitesi İcra Direktörü Ted Deutch da konu hakkında şunları söyledi: "2020'de Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası uyarınca ABD'nin Kıbrıs'a uyguladığı silah ambargosunun kaldırılması, ABD-Kıbrıs ikili ilişkisinde bir dönüm noktasıydı. Giderek daha bütünleşmiş Doğu Akdeniz'de olumlu bir etkisi olduğu zaten kanıtlandı."
"Kıbrıs, Doğu Akdeniz'de barış, istikrar ve iş birliğinin geliştirilmesi yönündeki çabalarda ABD ve İsrail için değerli bir ortak olduğunu sürekli olarak kanıtlamaktadır. Kıbrıs Ambargosu Sonlandırma Yasası, bu hayati ivmenin devamını sağlayacaktır" şeklinde açıklamada bulunan Deutch, Temsilciler Chris Pappas, Gus Bilirakis, Dina Titus ve Nicole Malliotakis'i bu yasa tasarısını ilerletme çabalarından dolayı takdir etti.
Demokrasileri Savunma Vakfı FDD Action tarafından yapılan açıklamada ise, "FDD, Kıbrıs Ambargosu Sonlandırma Yasasını güçlü bir şekilde desteklemektedir. Kıbrıs, Doğu Akdeniz'de ABD için önemli bir ortaktır ve terörle mücadele, yaptırımlardan kaçınma ve kara para aklamayla mücadele çalışmalarına önemli katkılarda bulunmuştur. Ayrıca, Gazze'ye insanî yardımın ulaştırılmasını kolaylaştırmak için İsrail gibi önemli müttefiklerle iş birliği yapmaktadır" ifadelerine yer verildi.
Açıklamada ayrıca, "Bu değerli iş birliği ve sorumlu davranış geçmişi göz önüne alındığında, Kıbrıs'ın kendi güvenliği için silah ve mühimmat satın alabilmesi gerekir. Bu yasa tasarısı, Kıbrıs'a egemenliğini korumak ve ABD ordusuyla birlikte çalışabilirliğini artırmak için kaynak sağlayacak ve hâlihazırda güçlü ve verimli olan ortaklığı daha da derinleştirecektir" vurgusu yapıldı.
Uluslararası Koordinasyon Komitesi - Kıbrıs İçin Adalet PSEKA Başkanı Philip Christopher da "PSEKA, Sayın Pappas'ın Kıbrıs'a yönelik silah ambargosunu sona erdirme çabalarını takdir ediyor ve destekliyor. Ukrayna'da olduğu gibi, ABD, stratejik ortağımız Kıbrıs'a sadece ambargoyu kaldırmakla kalmamalı, aynı zamanda askerî yardım da sağlamalıdır" şeklinde konuştu.
Yasa tasarısı, Yunan-Amerikan Enstitüsü (AHI), Amerikan Yahudi Komitesi (AJC), Yunanlıların Koordinasyon Çabası, FDD Action, Yunan-Amerikan Liderlik Konseyi (HALC) ve PSEKA tarafından destekleniyor.
KHA/YG/NST/MHY/2024
Kıbrıs Haber Ajansı