Avrupa Komisyonu, Kıbrıs ve diğer üye devletlere, çok uluslu şirketler için asgari %15 vergi oranı üzerinde anlaşmaya ilişkin gerekçeli bir görüş bildirdi. Bu, Komisyonun mayıs ayı için yayımlanan düzenli ihlâl kararları paketinin bir parçası olup, olası bir Adalet Divanı'na sevk öncesindeki son adımı.

İhlâl paketi ayrıca, çok uluslu şirketlerin kurumsal şeffaflığını artıran ve kamu denetimini güçlendiren mevzuatın ulusal hukuka aktarılmasına ilişkin olarak Kıbrıs ve diğer üye devletlere gönderilen gerekçeli bir görüşü de içeriyor.

Komisyon ayrıca, Veri Yönetişim Yasası'nın doğru uygulanmasına ilişkin olarak Kıbrıs da dâhil olmak üzere 18 üye devlete karşı yeni bir ihlâl prosedürü başlattı.

İhlâl prosedürleri, üye devletlerin AB hukukuna uyumsuzluğunu ele almak için tasarlanmıştır ve bir üye devlete para cezası verebilecek Adalet Divanı önünde bir dava ile sonuçlanabilir. Ancak, birçok prosedür genellikle bu aşamaya gelmeden çözüme kavuşturuluyor.

Sürecin ilk aşaması, Komisyon tarafından gönderilen resmî bir bildirim mektubu ve üye devletlerin yanıt vermesi için iki ay süreleri bulunuyor. Verilen önlemler veya yanıtlar tatmin edici değilse, Komisyon gerekçeli bir görüş bildiriyor. İki aylık mühlet sonrasındaysa Adalet Divanı'na sevk seçeneği söz konusu.

 

Çok uluslu şirketler ve büyük gruplar için vergilendirme

----------------------------------

 

Komisyon, çok uluslu şirket grupları ve Birlik içindeki büyük ölçekli yerel gruplar için küresel asgarî vergi düzeyini sağlayan direktifi (Direktif (AB) 2022/2523, G20 - OECD küresel vergilendirme üzerine atıfta bulunarak, Sütun 2 Direktifi olarak bilinir) ulusal hukuka aktarma önlemlerini bildirmedikleri için Kıbrıs (INFR(2024)0020), İspanya, Letonya, Litvanya, Polonya ve Portekiz'e gerekçeli görüşler göndermeye karar verdi.

Bu direktif, tüm büyük çok uluslu şirketlerin en az %15 etkin vergi oranı ödemesini gerektiren çerçeveye ilişkin yasal dayanağı oluşturuyor. Tüm AB üye devletleri, Sütun 2 Direktifine uyum sağlamak için gerekli yasaları 31 Aralık 2023'e kadar yürürlüğe koymak zorundaydı.

Çoğu AB üye devleti bu yükümlülükleri yerine getirdi. Ancak, İspanya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Polonya ve Portekiz hâlâ ulusal uygulama önlemlerini bildirmedi. Bu nedenle, Komisyon bu üye devletlere gerekçeli görüşler göndermeye karar verdi. Söz konusu ülkelerin şimdi yanıt vermek ve gerekli önlemleri almak için iki ayları bulunuyor. Aksi takdirde, Komisyon davayı Avrupa Birliği Adalet Divanı'na sevk etmeye karar verebilir.

 

Kurumsal şeffaflık üzerine raporlama

--------------------

 

Komisyon ayrıca, Kamuya Ülke Bazında Raporlama Direktifini (Direktif (AB) 2021/2101), Muhasebe Direktifini (Direktif 2013/34/AB) değiştiren direktifi tamamen ulusal hukuka aktaramadıkları için Kıbrıs (INFR(2023)0118) ve Belçika, İtalya, Slovenya, Avusturya ve Finlandiya'ya gerekçeli görüşler gönderme kararı aldı.

Bu direktif, çok uluslu şirketlerin kurumsal şeffaflığını artırmayı ve kamu denetimini güçlendirmeyi amaçlamakta ve 750 milyon avrodan fazla gelir elde eden belirli çok uluslu şirketlerin, AB'de iş yapan AB dışı çok uluslu şirketler de dâhil olmak üzere, gelir vergisi bilgilerini kamuya açıklamalarına yönelik kurallar getiriyor.

Komisyon, ihlâl prosedürüne ilişkin duyurusunda, bu politikanın uygulanmasındaki gecikmelerin, her bir üye devlette ödedikleri gelir vergisi konusunda kurumsal hesap verebilirliği artırma hedefini zayıflatacağını ve böylece vatandaşların ulusal vergi sistemlerinin adilliğine olan güvenini tehlikeye atacağını belirtiyor.

Komisyon, adı geçen altı ülkeye gerekçeli görüşler göndermiştir ve bu ülkelerin şimdi yanıt vermek ve gerekli önlemleri almak için iki aylık süreçleri bulunuyor. Aksi takdirde, Komisyon davayı Avrupa Birliği Adalet Divanı'na sevk etmeye karar verebilir.

 

Veri yönetişimi

-----------

 

Komisyon ayrıca, Veri Yönetişim Yasası'nı uygulamakla sorumlu yetkilileri atamayan veya bu yetkililerin gerekli görevleri yerine getirebileceklerini kanıtlayamayan Kıbrıs (INFR(2024)2056) ve 17 diğer üye devlete (Belçika, Çekya, Almanya, Estonya, Yunanistan, Fransa, İtalya, Letonya, Lüksemburg, Malta, Avusturya, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovenya, Slovakya ve İsveç) karşı ihlâl prosedürleri başlatmaya karar verdi.

Veri Yönetişim Yasası, vatandaşlar ve işletmelerin yararına olacak şekilde sektörler ve AB ülkeleri arasında veri paylaşımını kolaylaştırmakta, bireyleri ve şirketleri veri kullanıcılarıyla bağlayan veri aracılarının tarafsızlığını sağlamak için kurallar koyuyor.

Veri aracılığı faaliyetleri, sağladıkları diğer hizmetlerden tamamen bağımsız olmalı, kayıtlı olmalı ve ortak bir AB logosu ile tanımlanabilir olmalıdır. Yasa ayrıca kamu sektörü tarafından tutulan belirli verilerin yeniden kullanılmasını kolaylaştıracak ve gönüllü veri paylaşımını teşvik edecek.

"Veri fedakârlığı" adı verilen uygulama vatandaşların ürettikleri verileri tıbbi araştırma projeleri gibi ortak yarar için kullanılabilir hâle getirmelerine izin veriyor. Veri fedakârlığı organizasyonları, kamu siciline dâhil edilmek ve ortak AB logosunu kullanmak için karar verebilirler. Kâr amacı gütmeyen bir karaktere sahip olmaları, şeffaflık gerekliliklerini karşılamaları ve veri paylaşmayı seçen vatandaşların ve şirketlerin haklarını ve çıkarlarını korumak için belirli güvenceler sunmaları gerekiyor.

24 Eylül 2023'ten bu yana geçerli olan bu yasa, veri fedakârlığı organizasyonlarının kaydından ve veri aracılığı hizmet sağlayıcılarının uyumunun izlenmesinden sorumlu yetkililerin görevlendirilmesini gerektiriyor.

Komisyon, ilgili 18 üye devlete resmî bir bildirim mektubu göndermekte olup, bu devletlerin şimdi yanıt vermek ve Komisyon tarafından dile getirilen eksiklikleri gidermek için iki aylık süreleri bulunuyor. Tatmin edici bir yanıtın olmaması durumunda, Komisyon gerekçeli bir görüş yayımlamaya karar verebilir.

KHA/YK/NST/MHY/2024

Kıbrıs Haber Ajansı