Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Berlin’de yapılan görüşmede, Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides’in, Kıbrıs’ın Avrupa Birliği (AB) Konseyi Dönem Başkanlığı çerçevesinde Almanya’nın Kıbrıs sorununa daha aktif şekilde katkı koymasına yönelik somut önerisine olumlu yanıt verdi. İki lider, Şansölyelik yerleşkesinde gerçekleştirilen görüşmelerinin ardından düzenledikleri ortak basın toplantısında hem Kıbrıs meselesini hem de AB–Türkiye ilişkilerini ayrıntılı şekilde ele aldıklarını açıkladı.

Merz, Kıbrıs Haber Ajansının (KHA) sorusu üzerine, adadaki durum ve Türkiye’nin tutumu konusunda Christodoulides ile “çok kapsamlı” bir görüşme gerçekleştirdiklerini belirtti. Christodoulides’in kendisinden, Almanya ile Türkiye arasındaki iyi ilişkilerin de kullanılmasıyla, adadaki fiili bölünmüşlüğün aşılması için “adım adım ilerleyecek bir sürece” destek vermesini istediğini söyledi. Alman Başbakan, Kıbrıs’ın 2026’daki AB Konseyi Dönem Başkanlığı sırasında somut ilerleme sağlanmasına yönelik Kıbrıs tarafından sunulan “çok belirli” öneriyi büyük ilgiyle karşıladığını vurguladı ve Almanya’nın bu sürece “aktif biçimde katılmaya hazır” olduğunu ifade etti.

Merz, önümüzdeki haftalarda Ankara’ya yapacağı ziyaretin bu çerçevede özel önem taşıdığını belirterek, Türkiye ile görüşmelerinde Kıbrıs’ta ilerleme sağlayacak ilk somut adımlar için çaba göstereceğini kaydetti. Türkiye’nin NATO içinde önemli bir ortak olduğunu vurgulayan Merz, buna karşın AB’ye yakınlaşmak isteyen bir Ankara’nın Kopenhag siyasi kriterlerine, özellikle hukuk devleti ve demokrasi alanlarında eksiksiz uyması gerektiğinin de altını çizdi. Almanya’nın, Rusya’ya yönelik AB yaptırımlarının delinmesine ilişkin kaygılarını da Türkiye hükûmetiyle “sürekli ve açık” şekilde görüştüğünü belirtti.

Christodoulides ise Almanya’ya, Kıbrıs sorununda daha belirleyici rol üstlenmeye hazır olduğu için “açık teşekkür” ederek, bu rolün hem çözüm sürecinin canlandırılması hem de AB–Türkiye ilişkilerinin ilerletilmesi açısından kritik olduğunu söyledi. Kıbrıs’ın, müzakerelerin yeniden başlaması için, BM parametrelerine ve AB’nin ilke ve değerlerine dayalı çerçeve dışına çıkmadan “yoğun diplomatik çaba” yürüttüğünü vurguladı. Eski AB Komiseri Johannes Hahn’ın atanmasının ardından, Birliğin Kıbrıs konusunda “çok daha öncü bir rol” üstlenmesi gerektiğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “iki devletli çözüm” ısrarının, Ankara’nın AB’ye yakınlaşma perspektifiyle açık şekilde çeliştiğini belirterek, “İki devlet tezinde ısrar edildiği sürece Türkiye, AB’ye yaklaşamaz. Bu, tamamen Türkiye’nin tercihine bağlı” dedi. AB ve uluslararası toplumun, Kıbrıs’ta çözüm modeli konusunda BM Güvenlik Konseyi kararları ve AB müktesebatına dayalı federatif çözümden başka bir formülü gündeme almadığını hatırlattı. Ayrıca, AB’nin yeni savunma girişimi SAFE’e üçüncü ülkelerin katılabilmesi için AB ile güvenlik anlaşması imzalamış olmaları gerektiğini, Türkiye’nin ise şu anda böyle bir anlaşmaya sahip olmadığını anımsattı.

Enerji alanında Christodoulides, Doğu Akdeniz’in Avrupa için “alternatif bir enerji koridoru” olarak önemine vurgu yaparak, Kıbrıs’ın Mısır ve İsrail ile yakın işbirliği içinde çalıştığını ve “ilk Kıbrıs doğal gazının 2027’de Avrupa’ya ihraç edilmesini” hedeflediklerini açıkladı. Bu çabanın hem AB’nin enerji güvenliğini hem de bölgesel istikrarı güçlendireceğini belirtti.

İkili ilişkilerde savunma ve güvenlik alanındaki iş birliğinin son yıllarda belirgin biçimde derinleştiğini aktaran Christodoulides, ortak arama–kurtarma tatbikatları, Kıbrıs’ın Alman askerî uçaklarına sağladığı ikmal kolaylıkları ve Orta Doğu’dan tahliye operasyonlarında Alman güçlerinin Kıbrıs’ta konuşlandırılması gibi örnekler verdi. Almanya’nın, Kıbrıs’ın Schengen Bölgesi’ne tam katılımını güçlü biçimde desteklediğini anımsatan Christodoulides, Kıbrıs'ın Schengen’e girişinin ardından Almanya’nın, Kıbrıs’ın diplomatik temsilinin bulunmadığı altı ülkede Lefkoşa’yı temsil etmeyi kabul ettiğini söyledi.

Kıbrıs’ın yaklaşan AB Konseyi Dönem Başkanlığına da değinen Christodoulides, önceliklerinin AB’nin rekabetçiliğinin güçlendirilmesi, güvenlik ve stratejik özerkliğin artırılması ve Ukrayna’nın bağımsızlık ile toprak bütünlüğünün desteklenmesi olacağını kaydetti. Mevzuatın basitleştirilmesi ve bürokrasinin azaltılması yönündeki girişimlerde Almanya ile yakın çalıştıklarını hatırlatarak, bu amaçla Şubat ayında rekabetçilik konulu olağanüstü Avrupa Konseyi toplantısının yapılmasına karar verildiğini ifade etti. Çok yıllı mali çerçevenin de 2026 sonuna kadar, yeni AB önceliklerini yansıtan ama aynı zamanda uyum gibi geleneksel politikaları koruyan bir şekilde sonuçlandırılması gerektiğini söyledi.

Merz ise Kıbrıs’ın dönem başkanlığına “iyi hazırlandığını” belirterek, iki ülke arasında çok sayıda konuda “yüksek düzeyde görüş birliği” bulunduğunu, Almanya’nın Kıbrıs’ın hem AB içinde hem de bölgede üstleneceği daha etkin role güçlü destek verdiğini vurguladı.

KHA/EMP/NST/2025

Kıbrıs Haber Ajansı